Dự án Asahi Linux, với mục tiêu mang trải nghiệm Linux desktop nguyên bản lên các máy tính Mac dùng chip Apple Silicon, đang thực hiện việc “upstreaming” (hợp nhất mã nguồn vào nhánh chính) nhiều thành phần chủ chốt vào Linux kernel. Động thái quan trọng này hứa hẹn sẽ “giảm bớt gánh nặng bảo trì” cho đội ngũ phát triển, khắc phục các lỗi hiện có và đẩy nhanh quá trình hỗ trợ các mẫu Mac thế hệ mới trong tương lai.
Asahi Linux và Hành Trình Chinh Phục Apple Silicon
Kể từ khi ra đời, dự án Asahi Linux đã nỗ lực không ngừng để tạo ra một phiên bản Linux desktop có khả năng hoạt động đầy đủ trên các thiết bị Mac M1 và M2. Quá trình này đòi hỏi việc xây dựng lại nhiều driver và các thành phần phần mềm khác từ đầu. Gần đây, đội ngũ Asahi đã tập trung phát triển Fedora Asahi Linux như một bản phân phối được hỗ trợ chính thức, mặc dù cộng đồng Linux cũng đã tự tạo ra nhiều bản port khác. Mặc dù từng có thông tin về việc tái tổ chức đội ngũ sau khi người sáng lập Hector Martin rời dự án vào tháng Hai, những tin tức tích cực mới nhất cho thấy dự án vẫn đang tiến triển mạnh mẽ.
Đột Phá Lớn: Hợp Nhất Mã Nguồn Trực Tiếp Vào Linux Kernel
Đội ngũ Asahi đã công bố một tin vui trong bài đăng blog mới: “Chúng tôi vui mừng thông báo rằng API không gian người dùng (uAPI) của driver đồ họa đã được hợp nhất vào Linux kernel.” Đây là một cột mốc lớn, cho phép kích hoạt hỗ trợ OpenGL, OpenCL và Vulkan cho Apple Silicon trong Mesa nhánh chính. Điều này có nghĩa là một thành phần phần mềm cốt lõi của Asahi Linux giờ đây sẽ được tích hợp trực tiếp vào Linux kernel thông thường, giải phóng đội ngũ Asahi khỏi việc phải liên tục tái tích hợp các thay đổi mỗi khi có bản cập nhật Linux mới.
Bên cạnh driver đồ họa, nhóm cũng đang hợp nhất thêm nhiều mã nguồn khác cho các bộ điều khiển phần cứng của Apple, cũng như các driver cho màn hình Apple Display Pipe (ADP) và màn hình cảm ứng Z2 – những thành phần được sử dụng để hỗ trợ Touchbar trên các mẫu MacBook Pro M1 và M2.
Những lợi ích cốt lõi của việc “upstreaming” bao gồm:
- Giảm gánh nặng bảo trì: Đội ngũ Asahi không còn phải duy trì các phiên bản “fork” riêng biệt của Mesa, virglrenderer và Flatpak runtime.
- Cải thiện trải nghiệm phát triển: Hợp tác trực tiếp với Mesa nhánh chính giúp quá trình phát triển phần mềm đồ họa dễ dàng và hiệu quả hơn.
- Khắc phục lỗi và tăng tốc độ phát triển: Việc tích hợp mã nguồn trực tiếp vào kernel sẽ giúp sửa lỗi nhanh hơn và tăng cường khả năng hỗ trợ các mẫu Mac mới (M3, M4) trong tương lai.
Các gói phần mềm đã sửa đổi này sẽ được loại bỏ trong bản phát hành Fedora Linux 43 sắp tới.
Tương Lai Của Linux Trên Mac Apple Silicon
Mặc dù Asahi Linux vẫn chưa đạt được sự ổn định hay đầy đủ tính năng như Linux trên các PC kiến trúc x86 truyền thống, đội ngũ phát triển đã đạt được những tiến bộ đáng kể, giải quyết nhiều rào cản kỹ thuật và tổ chức. Linux vẫn là hệ điều hành thay thế duy nhất có thể hoạt động trên các máy tính Mac Apple Silicon, bởi Apple vẫn chưa mang Boot Camp trở lại để hỗ trợ Windows.
Giao diện môi trường desktop GNOME trên Linux, tượng trưng cho trải nghiệm hệ điều hành Linux trên các thiết bị Mac Apple Silicon
Việc hợp nhất mã nguồn vào Linux kernel chính còn tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các bản phân phối Linux khác phát triển phiên bản hỗ trợ Mac Apple Silicon, bên cạnh các kiến trúc x86, ARM generic, RISC-V và các nền tảng khác. Nếu bạn muốn trải nghiệm Asahi Linux trên máy Mac M1 hoặc M2 của mình, bạn có thể dễ dàng cài đặt Fedora Asahi Linux bằng một vài lệnh terminal. Hiện tại, chưa có hỗ trợ chính thức cho Mac M3 hoặc M4, nhưng người dùng vẫn có thể chạy máy ảo Linux trên macOS hoặc sử dụng các ứng dụng terminal yêu thích qua Homebrew.
Với những bước tiến mạnh mẽ trong việc hợp nhất mã nguồn vào Linux kernel chính, Asahi Linux không chỉ củng cố vị thế của mình mà còn mở ra một tương lai tươi sáng cho việc sử dụng hệ điều hành mã nguồn mở trên các thiết bị Mac chạy chip Apple Silicon. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cho người dùng mà còn khẳng định khả năng và tiềm năng phát triển không giới hạn của cộng đồng mã nguồn mở. Hãy theo dõi trangtincongnghe.net để cập nhật thêm những thông tin mới nhất về Asahi Linux và hệ sinh thái Apple Silicon!
Nguồn: Asahi Linux Blog
