Trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển, nhiều người dùng máy tính, đặc biệt là những ai sở hữu laptop mỏng nhẹ, mini PC, hay các thiết bị chơi game cầm tay, thường gặp phải giới hạn về hiệu suất đồ họa do phụ thuộc vào card đồ họa tích hợp. Để giải quyết vấn đề này, card đồ họa rời gắn ngoài (eGPU) và vỏ bọc eGPU (eGPU enclosure) nổi lên như những giải pháp hiệu quả, cho phép bạn nâng cấp sức mạnh đồ họa mà không cần thay thế toàn bộ hệ thống. Vậy đâu là điểm khác biệt giữa hai tùy chọn này và làm thế nào để đưa ra quyết định phù hợp nhất với nhu cầu của bạn?
eGPU và eGPU Enclosure Khác Biệt Thế Nào?
Để lựa chọn đúng đắn, trước tiên cần hiểu rõ bản chất và sự khác biệt giữa eGPU và eGPU enclosure. Dù cả hai đều nhằm mục đích bổ sung sức mạnh đồ họa bên ngoài, nhưng cách thức hoạt động và cấu tạo của chúng lại có những điểm riêng biệt.
eGPU (External GPU)
eGPU, hay còn gọi là card đồ họa rời gắn ngoài, là một giải pháp tất cả trong một (AIO) hoàn chỉnh. Nó được đóng gói sẵn với một card đồ đồ họa di động (laptop GPU) bên trong một vỏ bọc nhỏ gọn, sẵn sàng để kết nối và sử dụng ngay lập tức. Các eGPU thường sử dụng các GPU dành cho laptop vì chúng có kích thước nhỏ hơn đáng kể so với GPU desktop.
Ví dụ, một số eGPU phổ biến như OneXGPU tích hợp Radeon RX 7600M XT hoặc RX 7800M XT, hay phiên bản ASUS XG Mobile eGPU hỗ trợ Thunderbolt 5 với card đồ họa NVIDIA RTX 5000 di động. Ngoài cổng kết nối chính (thường là Thunderbolt hoặc USB 4), nhiều eGPU cao cấp còn trang bị thêm các cổng USB-A, USB-C tốc độ cao, cổng xuất video, khe cắm thẻ SD, và thậm chí cả khe cắm SSD M.2, biến chúng thành một trạm kết nối đa năng.
eGPU Enclosure (Vỏ Bọc eGPU)
Ngược lại, eGPU enclosure, hay còn gọi là dock eGPU, đúng như tên gọi của nó, chỉ là một vỏ bọc rỗng. Đây là một bộ khung có khe cắm PCIe, nơi bạn có thể lắp đặt một card đồ họa desktop thông thường của riêng mình. Sau đó, toàn bộ thiết bị sẽ được kết nối với PC thông qua các cổng như Thunderbolt/USB 4 hoặc OCuLink.
Các eGPU enclosure cơ bản chỉ bao gồm khe PCIe và các cổng kết nối cần thiết với PC và nguồn điện. Tuy nhiên, nhiều giải pháp cao cấp hơn có thể tích hợp sẵn bộ nguồn (PSU) và bổ sung thêm các cổng tiện ích như USB, cổng xuất video, hoặc đầu đọc thẻ SD, tương tự như các eGPU AIO. Điểm khác biệt mấu chốt là bạn tự mình chọn và lắp đặt card đồ họa desktop vào enclosure.
Vì Sao eGPU (AIO) Thường Là Lựa Chọn Ưu Tiên?
Trong phần lớn các trường hợp, đặc biệt nếu bạn sở hữu một chiếc PC chỉ có đồ họa tích hợp nhưng được trang bị kết nối Thunderbolt 3, USB 4 trở lên, eGPU AIO thường là lựa chọn tối ưu hơn.
- Dễ dàng sử dụng: eGPU được lắp ráp sẵn và gần như cắm là chạy (plug-and-play). Bạn chỉ cần kết nối eGPU với máy tính, cấp nguồn, và nếu hệ thống nhận diện tốt, bạn có thể bắt đầu trải nghiệm ngay lập tức.
- Tiết kiệm không gian: Nhờ sử dụng GPU di động, eGPU AIO thường có kích thước nhỏ gọn hơn đáng kể so với một eGPU enclosure chứa card đồ họa desktop. Điều này đặc biệt có lợi nếu không gian làm việc của bạn hạn chế hoặc bạn muốn mang theo thiết bị. Ví dụ, OneXGPU và ASUS XG Mobile gọn nhẹ hơn nhiều so với GIGABYTE AORUS Gaming Box tích hợp GPU desktop.
- Tính di động cao: Nếu bạn sở hữu một thiết bị chơi game cầm tay hoặc laptop cần tăng cường đồ họa khi di chuyển, eGPU AIO sẽ là người bạn đồng hành lý tưởng vì tổng thể kích thước nhỏ gọn hơn nhiều so với việc mang theo một enclosure và card đồ họa desktop riêng.
- Không cần linh kiện bổ sung: Với eGPU AIO, bạn không cần phải mua thêm card đồ họa riêng hay bộ nguồn phụ (PSU), vì tất cả đã được tích hợp sẵn.
eGPU Razer Core X trên bàn làm việc
Khi Nào Bạn Nên Chọn eGPU Enclosure?
Mặc dù eGPU AIO mang lại sự tiện lợi vượt trội, nhưng trong một số trường hợp cụ thể, eGPU enclosure lại là lựa chọn hợp lý hơn.
- Khi đã có sẵn GPU desktop và/hoặc PSU: Nếu bạn đã sở hữu một card đồ họa desktop mạnh mẽ và có thể cả một bộ nguồn dự phòng, việc đầu tư vào một eGPU enclosure sẽ tiết kiệm chi phí đáng kể. Bạn chỉ cần mua vỏ bọc mà không phải chi trả toàn bộ số tiền cho một eGPU AIO mới.
- Không yêu cầu tính di động: Nếu bạn dự định đặt eGPU cố định tại một vị trí và không có nhu cầu di chuyển thường xuyên, kích thước lớn hơn của eGPU enclosure sẽ không phải là vấn đề.
- Tận dụng cổng OCuLink: Đối với các thiết bị như một số mini PC hoặc PC gaming handheld được trang bị cổng OCuLink, việc chọn một eGPU enclosure tương thích là một lợi thế lớn.
- OCuLink sở hữu băng thông cao hơn đáng kể so với Thunderbolt 3/4 và USB 4 (64Gbps so với 40Gbps), giúp khai thác hiệu suất card đồ họa tốt hơn, tăng khoảng 25% hiệu suất chơi game.
- Có nhiều lựa chọn eGPU enclosure giá cả phải chăng cho OCuLink, như MINISFORUM DEG1. Một bộ setup dựa trên OCuLink có thể rẻ hơn nhiều so với eGPU AIO. Ví dụ, bạn có thể mua một GPU tầm trung (NVIDIA RTX 4060 hoặc AMD RX 7600) khoảng $300-$350, một PSU tốt khoảng $60, và một OCuLink eGPU enclosure như MINISFORUM DEG1 khoảng $100. Tổng chi phí chỉ khoảng $500, trong khi hiệu suất có thể tương đương hoặc tốt hơn eGPU AIO có giá cao hơn.
Thiết bị Minisforum DEG1 lắp GPU và PSU, kết nối với mini PC
- Khả năng nâng cấp linh hoạt: Một lợi thế lớn của eGPU enclosure là khả năng nâng cấp. Thay vì phải mua một eGPU AIO hoàn toàn mới khi muốn nâng cấp hiệu suất, bạn chỉ cần thay thế card đồ họa desktop bên trong enclosure, điều này thường tiết kiệm chi phí hơn rất nhiều.
Cổng eGPU Minisforum DEG1
Những Hạn Chế Chung của Giải Pháp GPU Gắn Ngoài
Mặc dù eGPU và eGPU enclosure mang lại nhiều lợi ích, nhưng chúng không phải là giải pháp hoàn hảo và có thể đi kèm với một số thách thức.
Về lý thuyết, việc kết nối và sử dụng một giải pháp GPU gắn ngoài khá đơn giản: chỉ cần cắm vào máy, đảm bảo nguồn điện được kết nối là xong. Tuy nhiên, trong thực tế, việc sử dụng card đồ họa ngoài đôi khi gặp phải nhiều vấn đề. Bạn nên chuẩn bị tinh thần để khắc phục sự cố, bất kể bạn chọn eGPU AIO hay eGPU enclosure. Các vấn đề phổ biến bao gồm:
- Lỗi driver đồ họa: Xung đột driver là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra sự cố.
- Thiết bị không được nhận diện: Máy tính không nhận ra eGPU hoặc enclosure.
- Vấn đề hiệu suất: Hiệu suất không đạt kỳ vọng hoặc không ổn định.
- Các vấn đề phần mềm và phần cứng khác: Ví dụ, Lỗi 43 nổi tiếng xuất hiện khi cố gắng sử dụng card đồ họa NVIDIA với dock eGPU.
Những vấn đề này, dù ít hay nhiều, đều là một phần “thực tế” khi trải nghiệm eGPU. Hãy cân nhắc kỹ điều này trước khi quyết định mua. Mặc dù mọi thứ có thể hoạt động hoàn hảo, nhưng vẫn có khả năng cao bạn sẽ gặp phải một hoặc nhiều sự cố trong quá trình thiết lập.
Card đồ họa GIGABYTE GeForce RTX 4060 GAMING OC
Kết Luận
eGPU và eGPU enclosure đều là những giải pháp tuyệt vời để tăng cường sức mạnh đồ họa cho laptop, mini PC hoặc PC gaming handheld của bạn, giúp bạn chơi game ở độ phân giải và tốc độ khung hình cao hơn.
Nếu bạn ưu tiên sự tiện lợi, tính di động và giải pháp “tất cả trong một”, eGPU AIO là lựa chọn hàng đầu. Ngược lại, nếu bạn đã có sẵn GPU desktop, yêu cầu khả năng nâng cấp linh hoạt, hoặc thiết bị của bạn hỗ trợ cổng OCuLink để tối ưu hiệu suất và chi phí, eGPU enclosure sẽ là sự lựa chọn hợp lý hơn. Dù chọn giải pháp nào, hãy chuẩn bị tinh thần để tự mình khắc phục một số vấn đề kỹ thuật có thể phát sinh.
Để biết thêm chi tiết về các giải pháp tăng cường hiệu suất PC, hãy tham khảo các bài viết khác của chúng tôi về công nghệ đồ họa và phần cứng máy tính. Bạn đã từng sử dụng eGPU hay eGPU enclosure chưa? Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn trong phần bình luận bên dưới!
