Không phải tất cả các cổng USB đều mang lại tốc độ truyền tải như nhau. Việc sử dụng một cổng USB chậm hơn có thể gây ra nhiều phiền toái như trì hoãn khi sao chép file dung lượng lớn, sạc thiết bị chậm hơn đáng kể hoặc làm giảm hiệu suất của các thiết bị yêu cầu băng thông cao. Vậy làm thế nào để bạn có thể xác định được cổng USB nào trên máy tính của mình là nhanh nhất để tận dụng tối đa khả năng kết nối? Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn các phương pháp hiệu quả để tìm ra điều đó, từ việc nhận biết qua ký hiệu, màu sắc, kiểm tra thông tin hệ thống cho đến việc tự kiểm tra tốc độ thực tế.
Hiểu Rõ Các Phiên Bản và Tốc Độ USB
Để có thể nhận diện chính xác cổng USB nhanh nhất trên máy tính, việc đầu tiên là bạn cần nắm vững các phiên bản USB khác nhau và tốc độ tương ứng của chúng.
- USB 2.0 (High-Speed): Đây là phiên bản cũ hơn, cung cấp tốc độ truyền dữ liệu tối đa 480 Mbps (Megabit mỗi giây).
- USB 3.0 và 3.1 Gen 1 (SuperSpeed): Thường được gọi là USB 3.0, phiên bản này mang lại bước nhảy vọt về tốc độ, đạt tới 5 Gbps (Gigabit mỗi giây).
- USB 3.1 Gen 2 (SuperSpeed+): Phiên bản này tăng gấp đôi tốc độ của Gen 1, lên đến 10 Gbps.
- USB 3.2 Gen 2×2 (SuperSpeed+ 20 Gbps): Cung cấp tốc độ truyền tải cực nhanh, lên đến 20 Gbps.
- USB4 và Thunderbolt 3/4: Đây là các công nghệ tiên tiến nhất, có khả năng đạt tốc độ lên tới 40 Gbps, thường có trên các máy tính và thiết bị cao cấp.
Điều quan trọng cần lưu ý là các thuật ngữ tiếp thị có thể không nhất quán. Do đó, hãy luôn kiểm tra số phiên bản khi có thể – thế hệ càng cao thường đồng nghĩa với tốc độ càng nhanh.
Các loại cáp USB phổ biến như USB-A, USB-C và Micro USB, minh họa sự đa dạng về đầu nối và ứng dụng trong truyền tải dữ liệu và sạc.
Nhận Biết Qua Ký Hiệu Trên Cổng
Nhiều cổng USB được trang bị các biểu tượng nhỏ bên cạnh để chỉ ra tốc độ của chúng. Đây là một phương pháp nhận diện nhanh chóng và khá hiệu quả:
- Không có biểu tượng hoặc biểu tượng “đinh ba” USB tiêu chuẩn: Rất có thể đây là cổng USB 2.0.
- Ký hiệu “SS” (SuperSpeed): Thường thấy trên các cổng USB 3.x, cho thấy tốc độ 5 Gbps trở lên.
- Ký hiệu “SS” kèm số “10” hoặc chỉ “10”: Chỉ ra cổng USB 3.1 Gen 2 với tốc độ 10 Gbps.
- Ký hiệu “SS” kèm số “20” hoặc “20Gbps”: Xác định cổng USB 3.2 Gen 2×2, có khả năng đạt 20 Gbps.
- Biểu tượng tia sét: Đây là ký hiệu đặc trưng của cổng Thunderbolt, có thể hỗ trợ tốc độ truyền dữ liệu lên tới 40 Gbps.
Tuy nhiên, không phải tất cả các cổng đều được dán nhãn rõ ràng – một số biểu tượng có thể rất nhỏ hoặc hoàn toàn không có. Vì vậy, mặc dù các ký hiệu này hữu ích nhưng chúng không phải lúc nào cũng là chỉ báo tuyệt đối.
Một chồng cáp USB-A và USB-C trên mặt bàn gỗ, biểu trưng cho sự kết nối và khả năng truyền dữ liệu đa dạng của các loại cổng USB.
Dựa Vào Màu Sắc Của Cổng USB
Màu sắc của cổng USB cũng là một cách hữu ích để ước tính tốc độ, mặc dù nó không phải là một tiêu chuẩn phổ quát mà các nhà sản xuất đều tuân thủ:
- Màu đen: Thông thường chỉ ra cổng USB 2.0, giới hạn ở 480 Mbps.
- Màu xanh dương: Hầu hết các cổng màu xanh dương là USB 3.0 hoặc USB 3.1 Gen 1, hỗ trợ tốc độ lên đến 5 Gbps.
- Màu xanh ngọc (Teal/Turquoise): Thường là cổng USB 3.1 Gen 2, có thể đạt 10 Gbps.
Các cổng màu đỏ hoặc vàng thường nhấn mạnh chức năng sạc hơn là tốc độ truyền dữ liệu. Chúng được thiết kế để cấp nguồn cho thiết bị ngay cả khi máy tính đã tắt, nhưng không nhất thiết hỗ trợ truyền dữ dữ liệu nhanh hơn. Vì các nhà sản xuất có thể sử dụng bảng màu khác nhau, bạn không nên hoàn toàn dựa vào màu sắc làm chỉ báo tốc độ duy nhất.
Các cổng USB màu đen và xanh dương trên cạnh một chiếc laptop, cho thấy sự khác biệt về phiên bản và tốc độ truyền dữ liệu của từng loại cổng.
Kiểm Tra Trong Thông Tin Hệ Thống
Để có cái nhìn rõ ràng và đáng tin cậy hơn về các cổng USB, bạn có thể kiểm tra chi tiết hệ thống nội bộ của máy tính:
Trên Windows
- Nhấn tổ hợp phím Windows + X và chọn Device Manager (Quản lý Thiết bị).
- Mở rộng mục Universal Serial Bus Controllers (Bộ điều khiển Bus nối tiếp đa năng).
- Tìm các nhãn như “USB 3.0”, “USB 3.1” hoặc các mục có chứa “xHCI”. Những mục này thường chỉ ra các cổng tốc độ cao có khả năng đạt 5 Gbps trở lên.
Trên macOS
- Nhấp vào menu Apple ở góc trên bên trái màn hình.
- Chọn About This Mac (Giới thiệu về máy Mac này).
- Nhấn vào nút System Report (Báo cáo Hệ thống).
- Trong phần “Hardware (Phần cứng)”, điều hướng đến mục USB hoặc Thunderbolt để xem thông tin chi tiết về các cổng và khả năng của chúng.
Phương pháp tích hợp sẵn này không yêu cầu phần mềm bổ sung và cung cấp cái nhìn tổng quan đáng tin cậy về những gì mỗi cổng có thể xử lý.
Màn hình hiển thị cửa sổ System Information trên macOS, cho thấy chi tiết về các cổng USB và Thunderbolt được kết nối với hệ thống.
Phương Pháp Đáng Tin Cậy Nhất: Tự Kiểm Tra Thực Tế
Cách đáng tin cậy nhất để xác định cổng USB nhanh nhất trên máy tính của bạn là tự kiểm tra tốc độ thực tế của chúng.
Màn hình điện thoại hiển thị ứng dụng Quick Share và một số thư mục file trên nền màn hình desktop Windows 11, minh họa việc truyền dữ liệu để kiểm tra tốc độ cổng USB.
Để thực hiện:
- Chuẩn bị thiết bị: Sử dụng một ổ đĩa flash USB hoặc ổ SSD gắn ngoài có hỗ trợ USB 3.1 trở lên. Đảm bảo thiết bị của bạn có thể đạt được tốc độ cao để không trở thành yếu tố hạn chế.
- Thực hiện kiểm tra:
- Cắm ổ đĩa vào từng cổng USB một.
- Truyền một file lớn (ví dụ: một video 4K hoặc thư mục chứa nhiều file lớn) từ máy tính sang ổ đĩa và ngược lại.
- Ghi lại thời gian truyền tải hoặc theo dõi tốc độ được hiển thị trong trình quản lý file của bạn.
- Sử dụng công cụ benchmark: Để có kết quả chính xác hơn, bạn có thể dùng các phần mềm benchmark miễn phí:
- CrystalDiskMark trên Windows.
- Blackmagic Disk Speed Test trên Mac.
Các công cụ này sẽ cung cấp các số đo tốc độ đọc và ghi chi tiết theo MB/s hoặc Gbps.
- So sánh kết quả: Sau khi kiểm tra tất cả các cổng, so sánh kết quả. Cổng nào có tốc độ truyền tải nhanh nhất (hoặc thời gian truyền tải ngắn nhất) chính là cổng USB nhanh nhất của bạn.
Cổng USB nhanh nhất trên máy tính của bạn thường là cổng USB-C hỗ trợ Thunderbolt hoặc USB4, hoặc cổng USB-A có nhãn SuperSpeed+ hoặc các chỉ số tốc độ như 10 hay 20 Gbps. Sau khi đã xác định được cổng nhanh nhất, hãy ưu tiên sử dụng nó cho các tác vụ đòi hỏi hiệu suất cao như truyền file dung lượng lớn, kết nối ổ cứng ngoài tốc độ cao hoặc bất kỳ thiết bị nào yêu cầu truyền dữ liệu nhanh chóng để đảm bảo trải nghiệm tốt nhất.
